'Gratis' een jaar 1300 euro per maand biedt kwetsbare jongeren kans op nieuwe toekomst

Geef kansarme jongeren één jaar lang 1300 euro per maand om hun leven op orde te krijgen. De resultaten zijn hoopgevend, blijkt uit een vandaag gepubliceerd rapport: de helft vindt werk en vermindert schulden. Ook deelnemende gemeenten zijn enthousiast, maar volgens de verantwoordelijk staatssecretaris is het project Bouwdepot in strijd met de Participatiewet.

featured-image

Het Bouwdepot is een project om kansarme jongeren te helpen hun leven weer op de rails te krijgen. Het gaat om 18 tot 27-jarigen die vaak dak- of thuisloos zijn, hun school niet hebben afgemaakt en bekend zijn bij Jeugdzorg vanwege een onveilige thuissituatie. Via het Bouwdepot krijgen deelnemers één jaar lang een vast maandinkomen tussen 1150 en 1300 euro, zonder voorwaarden of beperkingen.

Ze maken een plan hoe ze bijvoorbeeld hun school afmaken of werk gaan vinden. Dankzij dit project kunnen jongeren bouwen aan een toekomst, vandaar de naam Bouwdepot. Niet te verwarren met de lening voor een verbouwing bij een bank.



"Jongeren krijgen het bestaansminimum overgemaakt, zodat zij ruimte hebben zowel in hun portemonnee als in hun hoofd, om aan hun toekomst te bouwen", zegt Peter Kwint, woordvoerder van Bouwdepot. Tot nu toe loopt het project in acht gemeenten: Eindhoven, Amersfoort, Den Bosch, Arnhem, Leiden, Delft, Groningen en Rijnstreek (Alphen aan den Rijn/Nieuwkoop) en zijn inmiddels zo’n 200 jongeren geholpen. De gemeente Hilversum start binnenkort en Zwolle werkt ook aan een pilot.

Critici denken als je deze jongeren gratis geld geeft, ze gaan blowen of vijf dagen per week thuis op de bank zitten met een spelcomputer. "De grap is, aan het eind van het jaar heeft de helft van de jongeren hun schulden afbetaald en zijn fulltime aan het werk", zegt Kwint. Het project kost geld, maar de investering verdien je terug.

Jongeren belanden niet levenslang in de bijstand. En het is een goedkoop alternatief als je naar de hoge kosten kijkt, die we uitgeven aan zorgkosten, schuldhulpverlening en jeugdzorg. De deelnemers zijn gemotiveerd en gaan met zichzelf aan de slag.

De gemeente Eindhoven experimenteert sinds 2021 met het Bouwdepot en heeft al 75 jongeren geholpen. Vandaag verschijnt een rapport over de eerste drie pilots met in totaal 61 deelnemers. De uitkomsten zijn hoopgevend.

"Het Bouwdepot was voor oud-deelnemers een keerpunt van een neerwaartse naar opwaartse spiraal", valt erin te lezen. Toch zijn er volgens onderzoeksbureau Drift ook aandachtspunten: deelnemers zouden meer begeleiding kunnen krijgen en meer aangespoord kunnen worden hun doelen te halen. Gemeenten en deelnemers zijn dus enthousiast, maar het ministerie van Sociale Zaken is dat allerminst.

Volgens verantwoordelijk staatssecretaris Jurgen Nobel mogen gemeenten niet zo maar, zonder strenge voorwaarden, geld geven aan jongeren. Aan uitkeringen die onder de Participatiewet vallen, zoals bijvoorbeeld de bijstand, zijn strenge voorwaarden verbonden. Afwijken van die voorwaarden mag, maar alleen als het 'maatwerk' is.

Ook, zo zegt hij, is inkomensbeleid een taak van het Rijk. "Dat is niet voor niets. De landelijke overheid gaat over inkomensbeleid.

Anders wordt het verschil in de portemonnee tussen de ene en de andere gemeente veel te groot. Gemeenten mogen hulp dus niet buiten de wet om financieren of aanbieden. Gemeenten die dit toch doen roep ik met klem op om zich aan de wet te houden", laat hij in een reactie aan RTL Nieuws weten.

Volgens de staatssecretaris biedt de wet voldoende mogelijkheden om de jongeren wel te helpen. Hij wil in gesprek met Hilversum en andere gemeenten die toch door willen met het project. Jennifer Diepens was twee jaar dakloos en zat in de crisisopvang in Eindhoven.

Ze deed drie jaar geleden mee aan het Bouwdepot en kreeg letterlijk haar leven weer op de rit. Ze loste haar schulden af, haalde haar rijbewijs werkt nu voor een transportbedrijf en heeft haar eigen taxibedrijf: Taxi Jenny. De gemeente Hilversum stemde afgelopen woensdagavond in met het project Bouwdepot en start vanaf 1 april met tien jongeren.

Gerben van Voorden, wethouder in Hilversum, zegt: "Jongeren krijgen hun leven meer op de rit en dat levert op de lange termijn een financiële besparing op, omdat ze minder gebruik maken van zorgvoorzieningen." Hij vervolgt zijn verhaal: "Het is enorm belangrijk dat zoveel mogelijk mensen hier gebruik van gaan maken, omdat het werkt. Ik hoop dat het ministerie het mogelijk maakt.

".