Jezelf De Sodomiet noemen? Dat was oké in de Renaissance, ‘maar in het openbaar absoluut niet’

‘Het eerste wat me trof zijn de verschillen”, vertelt Marlisa den Hartog. „Zoals dat je als vrouw regelmatig seks moest hebben, omdat anders de baarmoeder verstopt raakt. Maar als je zo’n periode beter leert kennen, dan zijn de overeenkomsten even fascinerend.

” Marlisa den Hartog doet onderzoek naar hoe men over seksualiteit en gender dacht in de Italiaanse Renaissance. „Het is een bekend cliché dat de geschiedenis ons een spiegel voorhoudt. Ik zie het meer als een spiegelpaleis: soms zie je heel vreemde dingen, zoals dat idee van de verstopte baarmoeder.



En soms sta je oog in oog met een ongemakkelijk herkenbaar beeld: bijvoorbeeld de overtuiging dat als een vrouw bepaalde kleding draagt, ze ‘er eigenlijk om vraagt’.” Waarom wilde je juist de seksuele gedragscodes uit deze periode onderzoeken? „We kennen de Renaissance als een culturele bloeiperiode. Maar ook op het gebied van seksualiteit is het een heel dynamische tijd: je hebt de ontwikkeling van de anatomische wetenschap en natuurlijk de herontdekking van teksten uit de klassieke oudheid.

Mensen lezen daarin over een andere seksuele moraal, en dat levert bijna een soort cultuurrelativisme op. En het spannendste voor mij: het debat over de rol van de vrouw dat in deze tijd in Italië wordt gevoerd.” Zou je het een seksuele revolutie kunnen noemen? „Dat suggereert te veel dat het in die tijd beter werd voor iedereen.

Voor mannen is deze tijd zeker vrijer, maar voor vrouwen niet per se. Klasse speel.