Wetenschap

‘In Israël zijn de academische instellingen diep verwikkeld in de repressie’

Sinds de recente publicatie van haar eerste boek over repressie aan Israëlische universiteiten heeft Maya Wind een bom...

Waarom dragen steeds meer mannelijke profvoetballers een sport-bh?

Voetballers moeten optimaal presteren zonder blessures op te lopen. Sensoren helpen om goede trainingsschema’s te make...

Ook op Netflix zijn clichés over neanderthalers onuitroeibaar. Ze kijken altijd een beetje primitief

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: een Netflix-documentaire over neanderthalers...

Plagiërende peerreviews die nergens op slaan voor een artikel in een respectabel tijdschrift

De werkdruk onder wetenschappers is enorm, waardoor er geen tijd meer is om artikelen van collega’s te beoordelen....

Deze orang-oetan op Sumatra doktert zelf met kruiden

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een orang-oetan doet aan wondverzorgin...

Hoeveel koeien in VS hebben ongemerkt de vogelgriep? Virologen hekelen de lakse overheidsaanpak

Het vogelgriepvirus ging in de Verenigde Staten al maanden rond voordat de eerste koe positief werd getest. De Amerikaan...

Goedkoop materiaal helpt bij de omzetting van kooldioxide in een nuttige grondstof

Van kooldioxide is koolmonoxide te maken, een stof die de chemische industrie nodig heeft om brandstof te maken....

Zuurstof en leven zijn onlosmakelijk verbonden. Op aarde tenminste

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

Steeds meer jonge mensen krijgen darmkanker. Hoe kan dat?

Het aantal jonge mensen met darmkanker stijgt. Gaat het om een aparte vorm van kanker? En wat is de oorzaak?...

‘Chemotherapie kan de balans in de darmen verstoren’

De miljarden bacteriën in de darmen vormen een ingewikkeld ecosysteem. Chemotherapie kan dit bij kankerpatiënten in ...

De eeuwige jeugd is dichterbij dan je denkt

Hoe leuk is oneindig leven? Wat doet dat met onze perceptie van tijd? Een tentoonstelling in Basel zet je erover aan het...

Het is best gek om je kind af te geven aan een wildvreemde

Ons primatenbrein heeft het moeilijk in de moderne maatschappij, ziet Mariska Kret. Wie vertrouwen we? En wie niet?...

De vogelgriep heeft Antarctica bereikt. Wat nu?

Het vogelgriepvirus dat wereldwijd al miljoenen slachtoffers maakte onder pluimvee en wilde dieren, heeft nu ook de onge...

Jeugdboek met indrukwekkende beschrijving van de middeleeuwse schreeuw om bescherming

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws.Deze week: zeil mee in een boot vol Groenlanders op zoek...

Rode hoofden van de Italiaanse broodsoep bij de wekelijkse vergadering

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: waar komen de r...

Wat mensen belangrijk vinden lijkt langer te duren

De perceptie van tijdsduur is afhankelijk van de omstandigheden. Aan wat de moeite waard is, besteden de hersenen meer t...

I was like, why..? Waarom zeggen internationale studenten zowat in elke zin ‘like’?

Het woordje ‘like’ bedient maar liefst drie verschillende taalkundige functies die in alledaagse gesprekken van cruc...

Nijlpaarden liggen in de opdrogende Botswaanse modder, ‘alsof ze in beton zitten’

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: nijlpaarden in modder die langzaam opd...

Het redden van de aarde heeft een onverwacht effect: kraters op buurplaneet Mars

De eerste door mensen gecreëerde zwerm ruimtestenen komt over duizenden jaren mogelijk in botsing met Mars. Wie is ver...

Deze massagraven vertellen het verhaal van de geboorte van het verschijnsel oorlog

De strijd om bestaansmiddelen en technische ontwikkelingen dreef de mens stapje voor stapje in de richting van het fenom...

In de Pyreneeën plant de beer zich voort, maar dat gaat niet zonder inteelt

De populatie bruine beren blijft groeien in de Pyreneeën, met vorig jaar een recordaantal jongen. Het rapport hierover...

Onderzoekers vinden de genetische uitknop van bruin vet

Met bruin vet kan het lichaam energie omzetten in warmte. Is dit regelsysteem te gebruiken om af te vallen?...

Hoe maak je een gps-tracker vast aan een kwal? Met een niet-kwellende plakker

Om kwallen en inktvissen te bestuderen, gebruiken onderzoekers gps-trackers. Met een lijm zijn die op hun kwetsbare lijf...

Verbinding sector Logistiek & Transport en onderwijs

by de Redactie

APELDOORN – Tijdens het eerste Logistiek Live Café op 23 april was de opkomst groot bij Aventus in Apeldoorn. Velen ...

Tjomp, tjomp, tjomp: graven bij de dam waar Rotterdam in 1270 ontstond

Tussen de Markthal en de Laurenskerk komt een appartementencomplex. Archeologen pluizen nu de modderige bouwput van ruim...

Stadsherrie in het ei benadeelt de gezondheid van vogels al behoorlijk

Verkeersgeluid heeft een negatief effect op de gezondheid van kuikens zelfs als ze nog niet uit het ei zijn gekropen....

‘Een schrijver als Ilja Leonard Pfeijffer ís zijn verhaal, hij belichaamt het volledig’

Wat een romanschrijver doet, „beïnvloedt hoe we naar die teksten kijken”. Je kunt de tekst dus niet los zien van d...

Hoe schadelijk zijn chemische stoffen? De Gezondheidsraad wil meer zicht op de gevolgen van de blootstelling eraan

De Gezondheidsraad wil dat de blootstelling van mensen aan chemische stoffen beter wordt gemeten. Dat gebeurt nu te wein...

Reuzenslang herrijst uit de Indiase mythologie

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een slang die wel vijftien meter lang ...

Satellieten als scherprechters voor milieu en klimaat

Dankzij satellieten kunnen we steeds beter zien wat zich op aarde afspeelt, schrijft Peter Kuipers Munneke. Niets schimm...

‘Een sociale robot hoeft er niet uit te zien als een mens’

Sociale robots zijn bedoeld om contact te maken met mensen. Hoe zorg je dan dat zo’n robot subtiel menselijk gedrag on...

Waarom hebben mensen geen winterslaap?

Het is lente en bijna alle dieren die een winterslaap houden op het noordelijk halfrond zijn wakker. Hun lichaam stond m...

Waarom word je de ene keer sneller dronken van alcohol dan de andere keer?

Per persoon en per moment verschilt het enorm hoe snel je dronken wordt....

Nederland beschermen tegen water wordt steeds lastiger: de problemen stapelen zich op

Tekorten, overlast en onveiligheid: de omgang met water wordt in Nederland steeds zorgelijker. Een woensdag verschenen r...

Europa warmt relatief snel op, maar ‘opwarming alleen zegt niet alles’

Warmt Europa sneller op dan de rest van de wereld? Ja. Dat komt doordat het dicht bij het Arctisch gebied ligt, waar het...

Tandarts vindt kaak in de tegelvloer van zijn ouders, ‘vrijwel zeker van een mens’

De ouders van een Franse tandarts hebben iets bijzonders in hun nieuwe tegelvloer. „Iedereen was het erover eens: het ...

Wel of geen medicatie tegen overgangsklachten? Rond de menopauze woedt een pillenstrijd

De overgang wordt gemedicaliseerd, vinden sommige artsen. Anderen vinden dat vrouwen hevige opvliegers niet normaal hoev...

Lachgas is gevaarlijk in het verkeer. Een nieuwe test kan aantonen of een chauffeur beneveld is

Lachgas in het verkeer leidt tot roekeloos rijgedrag en ongelukken. Nederlandse onderzoekers werken aan een test die kan...

Deze zin van Connie Palmen legt een hiaat bloot in de grammatica: ...ergens graag bij hadden willen horen...

De infinitief kent in het Nederlands geen verleden tijd. Toch kom je het af en toe tegen, zoals in een interview met Con...

Jezelf De Sodomiet noemen? Dat was oké in de Renaissance, ‘maar in het openbaar absoluut niet’

Wat waren de seksuele gedragscodes in de Renaissance? „Soms sta je oog in oog met een ongemakkelijk herkenbaar beeld.�...

Daniel Dennett was een zeldzame specialist op de grote vragen

Filosoof Daniel Dennett stortte zich met een zekere graagte in polemieken, uiteenlopend van de oorsprong van het bewustz...

Bladluis lijkt wel een koorddanser op deze prijswinnende foto

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een onfortuinlijke bladluis....

Zo’n strenge rookwet als de Britten krijgen is op zichzelf niet genoeg om het roken uit te bannen

Zal het ooit lukken om roken uit te bannen, zoals met de nieuwe strenge Britse rookwet? Het gaat om het totaalpakket....

Ytterbium komt uit een veel te bescheiden groeve in Zweden

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

Grote woorden in een wereld die steeds wankeler wordt

Macht gaat gepaard met verantwoordelijkheid, zei Spiderman al. Regeringsleiders die een grote mogendheid willen zijn, mo...

‘Op Mars stroomt modder zonder dat er water aan te pas komt’

Net als op aarde zijn er op Mars restanten te zien van modderstromen. Maar hoe kan er op de buurplaneet nog steeds modde...

Is de jacht op PFAS doorgeslagen?

PFAS, dat is die klasse van kunstmatige moleculen die nooit meer uit elkaar vallen, en in natuur en mensen ophopen. Dat ...

Mathematisch biljarten levert ragfijne patronen op: ‘Het werd een beetje een obsessie’

Een wiskundige biljartbal kan oneindig doorkaatsen. Als de bal geheugen heeft, botst-ie tegen het eerder achtergelaten s...

Eindelijk mocht het in Nederland: kweekvlees proeven. En?

Voor het eerst kon woensdag in Nederland kweekvlees geproefd worden, bij start-up Meatable in Leiden. Op het menu: een o...

Chatbots die het werk van chatbots beoordelen? Het is verleidelijk

Voor de kwaliteit van wetenschap is het belangrijk dat vakgenoten elkaars werk beoordelen. De inzet van chatbots hierbij...

De strijd om de ontdekking van vitaminen begon in Nederlands-Indië

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: wie verdient de Nobelprijs voor de ontdekkin...

Waarom werken sommige vaccins levenslang en andere niet?

Het ene vaccin is het andere niet. En dat geldt ook voor ziekteverwekkers....

Prehistorische vrouwen gedood met maffia-methode

Twee vrouwen kregen zesduizend jaar geleden een strop om hun nek die met hun enkels was verbonden, een rituele wurgmoord...

Op een haar na is de Javaanse tijger uitgestorven

De Javaanse tijger is in 2003 uitgestorven verklaard. Maar er lijkt toch nog een exemplaar te zijn....

‘Muziek is m’n geliefde metafoor’

Anne L’Huillier Nobelprijswinnaar NatuurkundeDe fundamentele ontdekking die Anne L’Huillier de Nobelprijs opleverde,...

‘Geloof en wetenschap zijn lang verweven geweest. Pas met Darwin werd het echt een clash’

Zijn religie en wetenschap met elkaar in strijd? Een expositie in Museum Catharijneconvent laat zien dat dat beeld niet ...

Mannelijke bonobo’s zijn onderling veel agressiever dan mannelijke chimpansees

Bij chimpansees sluiten mannen onderling coalities. Een gewelddaad kan daardoor eerder uitlopen op een groepsgevecht. Bi...

Archeologen vinden 2000 jaar oude wandschilderingen bij opgravingen in Pompeï

Op een van de schilderingen is de god Apollo te zien die Cassandra, de dochter van Priamus, de koning van Troje, probeer...

Een zeealg doet iets bijzonders: hij kan stikstof omzetten dankzij een bacterie waar hij een orgaantje van maakt

Een zeealg uit Japanse wateren heeft een bacterie in zich opgenomen die hem een speciale eigenschap geeft: stikstof omze...

Ongekend scherp beeld van de hersenen uit een Franse MRI-scanner

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een zeer gedetailleerde MRI-scan....