Theater na de Dam: ‘Theater kan een brug zijn tussen heden en verleden’

Dit wordt de meest complexe Dodenherdenking in jaren, denkt Jaïr Stranders. Hij is medeoprichter en artistiek directeur van Theater Na de Dam, dat elk jaar op 4 mei – na de plechtigheid op de Dam dus – ruim 130 theatervoorstellingen organiseert over de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Theater Na de Dam is in 2010 opgericht na de vraag van toenmalig burgemeester Job Cohen over de toekomst van de herdenking in Amsterdam, met jonge generaties die steeds minder goed weten waarom en wat we herdenken.

„In het theater kan je heel goed verhalen over die tijd brengen, maar die verhalen worden nú verteld. Daarmee heb je een brug tussen heden en verleden”, zegt Stranders. Die vraag van Cohen indertijd is nu op scherp gezet door de oorlog tussen Israël en Hamas, die tot grote polarisatie in Nederland heeft geleid.



Inmiddels is de spanning rond 4 mei zo hoog opgelopen dat Amsterdam besloot tot halvering van het aantal deelnemers op de Dam, registratie en fouillering, en dat overal rekening wordt gehouden met demonstraties. En voorzitter André van Es van het Amsterdams 4 en 5 mei comité zei vorige maand in Het Parool dat er tijdens dodenherdenking ook plek moet zijn voor „ andere ervaringen van oorlog en onderdrukking ”. Heeft Theater Na de Dam dit jaar overwogen het thema van 4 mei te verbreden? „Nee.

Om te beginnen: herdenken is complex. Uit de vraag van Job Cohen naar de toekomst van herdenken zijn initiatieven voortgekomen om het verhaal van de oorlog terug .